Haven (odcinek)

Poprzedni odcinek: „Hide and Q”

Star Trek: Następne pokolenie sezon 1

Następny odcinek: „The Big Goodbye”

Serial:	TNG
Sezon:	1x11
Tytuł:	Haven
Polskie tytuły:	Oaza, Przystań
Data pierwszej emisji:	30 listopada 1987
Premiera w Polsce:	2 listopada 1990 (TVP1)
Numer produkcyjny:	40271-105
Rok:	2364
Data gwiezdna:	41294.5
Scenariusz:	Tracy Tormé, Lan O'Kun
Reżyseria:	Richard Compton

Podczas gdy doradca Deanna Troi szykuje się na ślub z mężczyzną wybranym przed laty przez jej rodzinę, kapitan Picard musi sprostać trudnemu charakterowi jej matki oraz zagrożeniu ze strony statku z pasażerami niosącymi śmiertelną chorobę.

Streszczenie

Prolog

Enterprise-D dociera na orbitę planety Beta Cassius, ze względu na swoje piękno zwanej Oazą lub Przystanią. Na mostku kapitan Picard przytacza legendy o właściwościach leczniczych planety dla złamanych serc i cierpiących dusz. Gdy komandor porucznik Data przypomina o braku jakichkolwiek dowodów na takową naturę Oazy, kapitan daje mu do zrozumienia, że dzięki legendom Wszechświat staje się ciekawszy.

Mówiąca skrzynia zapowiadająca nadchodzący dzień ślubu

Komandor Riker tymczasem słucha koncertu holograficznych harfistek w swojej kwaterze. Relaks przerywa mu jednak wezwanie do transportera nr 1 ze strony porucznik Natashy Yar. Z powierzchni planety przyszła prośba o transport pewnego przedmiotu na pokład. Okazuje się, że jest to spora skrzynia z odciskiem twarzy po jednej stronie. Gdy do pomieszczenia wchodzi zaciekawiona doradca Troi, twarz na skrzyni otwiera oczy i przekazuje wiadomość dla Deanny, zwiastując rychłe nadejście radosnego dnia oraz wizytę Lwaxany Troi i rodziny Millerów. Po zakończeniu przemowy klapa u dołu skrzyni otwiera się, ujawniając liczne klejnoty i biżuterię. Zrozpaczona doradca Troi wyjaśnia oficerom, że jest to posag na jej ślub.

Akt I

W gabinecie kapitana Deanna Troi tłumaczy Picardowi i Rikerowi zwyczaje małżeńskie Betazoidów. Jako że związki na rodzimej planecie doradcy aranżowane są na zasadzie wiązania genetycznego, ojciec Deanny obiecał ją swojemu najlepszemu przyjacielowi, Stevenowi Millerowi, dla jego syna. Z racji służby na Enterprise i ciągłego pobytu z dala od domu, doradca miała jednak nadzieję uniknąć ślubu. Spytana przez Picarda czy będzie mogła kontynuować pracę na statku, Troi odpowiada przecząco. Kapitan mimo wszystko gratuluje jej i opuszcza gabinet, zostawiając doradcę samą z pierwszym oficerem. Mając na uwadze ich dawny związek, Deanna stara się jakoś odnieść do sytuacji, argumentując, że Riker marzy przecież przede wszystkim o stopniu kapitana. Komandor sugeruje jednak, że tak nie jest. Troi zaprasza go do zatańczenia na jej ślubie, po czym pierwszy oficer, obiecując rozważenie propozycji, wychodzi, mijając Datę niosącego wiadomość o gotowości rodziny Millerów do wejścia na pokład.

Homn, Lwaxana Troi, kapitan Picard z bagażem gości, i Deanna Troi

Millerowie w postaci małżonków Stevena i Victorii oraz ich syna, Wyatta, przybywają na Enterprise, witani przez kapitana Picarda i Deannę Troi. Przyszły małżonek Troi nieśmiało wręcza jej różę kameleonową, zmieniającą zabarwienie zależnie od nastroju osoby trzymającej ją. Przy przekazaniu róża zmienia kolor z niebieskiego na biały. Victoria Miller prosi o wskazanie im ich kwatery zanim na pokład przybędzie matka doradcy Troi, z którą kobieta zdaje się nie być w najlepszych relacjach. Gdy Millerowie wychodzą, kapitan Picard wyraża swoje pozytywne wrażenie odnośnie Wyatta, z którym doradca się zgadza, dodaje jednak, że wyczute przez nią emocje narzeczonego wskazują na jego zaskoczenie bądź rozczarowanie Deanną z jakiegoś powodu. Ich rozważania przerywa teleportacja matki Troi, o której ekscentryczności doradca naprędce ostrzega kapitana. Lwaxana Troi pojawia się na miejscu transportowym plecami do przodu, zastanawiając się, gdzie są wszyscy. Towarzyszy jej wysoki mężczyzna z bagażem. Gdy Deanna wita matkę słownie, ta odpowiada telepatycznie, co spotyka się ze sprzeciwem ze strony córki. Lwaxana, zniesmaczona niechęcią Deanny do tradycyjnej betazoidzkiej formy porozumiewania się, kieruje swoją uwagę na Picarda, któremu oznajmia świadomość jego roli na Enterprise. Kapitan wyraża uznanie dla jej zdolności czytania w myślach, Lwaxana stwierdza jednak, że przecież nikt niższy rangą nie mógłby jej powitać, po czym łaskawie pozwala Picardowi wziąć jej bagaż. Deanna jest przerażona stosunkiem matki do kapitana, ten jednak z grzeczności podnosi walizkę, choć z ogromnym trudem.

Akt II

Kapitan Picard prowadzi gości do kwatery, starając się nie stracić równowagi przez ciężką walizkę, ku zdziwieniu mijających ich Daty i podporucznika La Forge. Deanna w końcu każe lokajowi matki, Homnowi, przejąć bagaż, podczas gdy Lwaxana nie przestaje mówić o sobie, swoim poprzednim służącym i jego obsesji na jej punkcie. Gdy kobieta przechodzi do rozważań nad wyższością Betazoidów nad ludźmi, córka ucisza ją telepatycznie. Po dotarciu do kwatery matka Troi ocenia pokój jako akceptowalny, choć mały, i pozwala Picardowi odejść. Lwaxana przeprasza córkę za tak nagły ślub, o obietnicy którego niestety przypomnieli jej Millerowie. Gdy Deanna zgadza się, mimo swoich wątpliwości, uszanować tradycję, matka pociesza ją, mówiąc jej o głębi, jaką wyczuła w narzeczonym doradcy.

Portrety wykonane przez Wyatta Millera

Tymczasem na mostku kapitan przyjmuje wiadomość z powierzchni planety. Valeda Innis, Pierwsza Elektoryna Przystani, informuje załogę o zbliżającym się statku, który wkroczył w strefę planety bez pozwolenia i nie odpowiada na próby komunikacji. Kobieta powołuje się na traktat ze Zjednoczoną Federacją Planet gwarantujący jej planecie ochronę w tego typu sytuacji z racji braku systemów obronnych Bety Cassius.

Podczas gdy Picard zapewnia Elektorynę o pomocy ze strony Enterprise, Deanna odwiedza Wyatta w jego kwaterze, zaczynając od przeprosin za zachowanie swojej matki. Przyszli małżonkowie starają się dowiedzieć więcej o sobie nawzajem, przy czym doradca zdaje się zdziwiona, że mężczyzna jest lekarzem. Spytana, czy nie wyczytała tego z jego myśli, Troi odpowiada, że z czasem nauczą się rozumieć się bez słów, jak dotąd doświadczyła tego jednak tylko z jednym oficerem na Enterprise. Rozmowa przechodzi na portrety wykonane przez Wyatta, przedstawiające kobietę o blond włosach. Okazuje się, że jako że mężczyzna widuje blondynkę w snach od małego, sądził, że to właśnie Deanna nawiązuje z nim kontakt. Doradca przeprasza za niespełnienie jego oczekiwań, ten jednak czuje się zaszczycony, że będzie mógł zostać jej mężem.

W ramach swojego prywatnego dziennika, kapitan Picard zastanawia się nad sensem małżeństw aranżowanych i ubolewa nad brakiem możliwości pomocy doradcy Troi w tej kwestii. Tymczasem na mostku Data donosi o widoczności statku zmierzającego w stronę Oazy z prędkością podświetlną. Po uzyskaniu obrazu w maksymalnym przybliżeniu android identyfikuje obiekt jako statek Tarellian - rasy, która rzekomo wyginęła. Picard wzywa na mostek doktor Crusher.

Akt III

W sali odpraw załoga rozważa dalsze kroki względem statku Tarellian. Data przypomina, że rasa zamieszkująca planetę Tarella, podobną do Ziemi, padła ofiarą broni biologicznej użytej przez mieszkańców wrogo nastawionych do siebie kontynentów. Ostatecznie wszyscy mieszkańcy zarazili się stworzonym przez siebie śmiercionośnym wirusem. Niektórzy próbowali ucieczki na inne planety, co jednak kończyło się zgonem zarówno Tarellian, jak i zarażonych przez nich tubylców. Ostatni statek z przedstawicielami tej rasy został rzekomo zniszczony przed ośmioma laty przez Alcjonów. Enterprise stoi teraz zatem przed dylematem - z jednej strony traktat nakazuje im ochronę Oazy przed zagrożeniem, z drugiej zaś powinni nieść pomoc potrzebującym, śmiertelnie chorzy Tarellianie zaś kwalifikują się do tej kategorii. Zanim podjęta zostanie jednak jakakolwiek akcja, kapitan zaprasza wszystkich na przedślubne przyjęcie doradcy Troi i Wyatta Millera. Komandor Riker opuszcza pomieszczenie na samo wspomnienie tego wydarzenia.

Przyjęcie przedślubne

Podczas przyjęcia Victoria Miller oznajmia kapitanowi Picardowi, że ślub odbędzie się następnego dnia, oraz prosi go o przeprowadzenie ceremonii. Propozycja ta nie przypada jednak do gustu Lwaxanie Troi, która, w miejsce “zacofanego” ziemskiego rytuału, nalega na tradycyjne betazoidzkie zaślubiny, którym przewodniczyć będzie niemy Homn w języku migowym. Wywiązuje się sprzeczka pomiędzy dwoma rodzinami, podczas której Lwaxana przypomina o swojej wyższości jako “córki Piątego Rodu, posiadaczki Świętego Kielicha z Rixx, dziedziczki Świętych Pierścieni Betazed”. Podczas gdy Data z niekrytym zafascynowaniem przygląda się kłótni, kapitan Picard ogłasza wszelkie nieporozumienia za zakończone, powołując się na “tradycję Floty Gwiezdnej o niedopuszczaniu do sporów podczas spotkań towarzyskich”.

W dalszej części przyjęcia Picard wznosi toast za młodą parę i ich rodziny, rozpoczynając posiłek. Data obserwuje Homna pochłaniającego znaczące ilości alkoholu, zastanawiając się czy lokaj jest ludzkiego pochodzenia, po czym zaczyna kręcić się po sali z dalszym zafascynowaniem. Kapitan zwraca mu na to uwagę, android zaznacza jednak, że Picard, sam będąc człowiekiem, być może nie uważa już zachowania rodzin za tak ciekawe, jak on. Wyatt tymczasem dopytuje o zbliżający się tarelliański statek, oferując doktor Crusher pomocną dłoń przy przygotowaniu leków dla Tarellian. Podczas obiadu Homn uderza w betazoidzki gong za każdym razem, gdy Lwaxana bierze kawałek posiłku do ust, denerwując tym wszystkich zgromadzonych, a zwłaszcza Victorię Miller. W ramach rewanżu Lwaxana nasyła na kobietę swoją zadomowioną winorośl, która wywołuje krzyk Victorii. Komandor Riker wykorzystuje okazję, żeby opuścić przyjęcie pod pozorem potrzeby przeanalizowania zagrożenia tarelliańskiego. Gdy Data pyta o szczegóły tradycyjnego ślubu betazoidzkiego, podczas którego, jak się okazuje, wszyscy uczestnicy powinni być nadzy, rozpętuje się kolejna kłótnia o właściwość tejże ceremonii oraz o kwestię atrakcyjności Lwaxany i podejścia do niej Stevena Millera. Nie mogąc już znieść więcej, Deanna z krzykiem każe rodzinom (a zwłaszcza własnej matce) się uspokoić, po czym wybiega z sali, zrzucając gong Homna. Nie zważając na napiętą sytuację, Data prosi zgromadzonych o kontynuowanie sprzeczek, które uważa za “intrygujące”.

Akt IV

Deanna dołącza do Rikera zagłębionego w myślach na obcej planecie w holodeku. Oficerowie rozmawiają o swoich byłych i przyszłych niepewnych relacjach, przy czym doradca wypomina swojemu imzadi (“ukochanemu”), że nie potrafi oddzielić miłości platonicznej od fizycznej. Gdy komandor potwierdza, że być może jeszcze do tego nie dorósł jako przedstawiciel “dzikiej” rasy, do holodeku wchodzi Wyatt, nie mogąc się nadziwić otaczającej go technologii. Deanna przedstawia sobie mężczyzn, po czym Riker zostawia narzeczonych samych. Wyatt jest pod wrażeniem sposobu, w jaki doradca zaprotestowała przeciwko kłótniom rodziców, co poskutkowało kompromisem w kwestii ceremonii - ślub przeprowadzi kapitan Picard, świadkiem pana młodego będzie Homn, zaś nadzy pozostaną tylko państwo młodzi, Lwaxana oraz Steven Miller. Wyatt pyta Deannę, czy naprawdę chce tego ślubu, a następnie całuje ją w reakcji na odpowiedź twierdzącą.

Deanna i Wyatt w holodeku

Tymczasem na mostku zawodzą wszelkie próby komunikacji oraz przekonania statku Tarellian do zawrócenia. Zaniepokojona Pierwsza Elektoryna Przystani nalega na zniszczenie okrętu, który może “zmienić jej wspaniały świat w cmentarzysko”, kapitan Picard jednak odmawia strzelania do statku bez powodu. Zamiast tego Picard każe porucznik Yar objąć go promieniem trakcyjnym w celu odholowania statku z dala od planety oraz uniemożliwienia jego załodze transportu na powierzchnię. Załoga zastanawia się nad przyczyną braku kontaktu ze strony Tarellian, którzy z całą pewnością odbierają ich wiadomości. Gdy Data sugeruje brak żywych istot na statku, na głównym ekranie pojawia się w końcu obraz z mostka Tarellian. Obecną na nim kobietę doradca Troi rozpoznaje jako osobę z rysunków Wyatta.

Akt V

Przywódca Tarellian, Wrenn, dopytuje, czy na Enterprise obecny jest niejaki Wyatt. Gdy narzeczony Troi przychodzi na mostek, zarówno on, jak i kobieta z Tarelli, którą Wrenn przedstawia jako Arianę, nie mogą uwierzyć w “spełnienie obietnicy”. Wrenn oznajmia, że wraz ze swoją siedmioosobową załogą planują osiedlić się na odizolowanym skrawku lądu Oazy, by tam umrzeć. Picard obiecuje przekazać ich petycję władzom planety.

Wyatt na statku Tarellian

Tymczasem Wyatt decyduje się pójść po radę do Lwaxany Troi. Kobieta, tylko na chwilę przestając mówić o sobie nagiej, potwierdza narzeczonemu córki, że jego przypuszczenia odnośnie przeznaczenia i więzi między dwoma z pozoru nieznajomymi osobami są prawdziwe. Młody Miller udaje się zatem do ambulatorium, gdzie przygotowuje zapasy leków do transportu na pokład tarellianskiego statku. W drodze do transportera mężczyzna wpada na chwilę na salę, na której odbędą się zaślubiny, by pożegnać się z rodzicami i Deanną. W transporterze Wyatt traktuje oficera obsługującego konsolę środkiem usypiającym, po czym teleportuje się do Tarellian, gdzie widzi portrety przedstawiające go na różnych etapach życia, wykonane zapewne przez Arianę. Tarellianie mówią, że długo na niego czekali, po czym kontaktują się z Enterprise. Podczas gdy Wyatt informuje rodziców, Deannę i Lwaxanę o swoim prawdziwym przeznaczeniu jako osoby, która wyleczy Tarellian, Wrenn oznajmia, że nie będą już potrzebować dostępu do Oazy. Tarellianie odlatują z Wyattem, Millerowie i Lwaxana Troi wracają zaś (osobno) na planetę. Przed transportem Lwaxana rozważa małżeństwo z Rikerem lub Picardem, zwłaszcza z racji “myśli”, jakie względem niej ma kapitan. Ostatecznie jednak uznaje Picarda za zbyt starego i teleportuje się z Homnem (który, o dziwo, słownie dziękuje za drinki) na Oazę.

Pamiętne cytaty

"Dziwnie to wygląda."

- Komandor Riker na widok skrzyni z posagiem

"Nie, proszę nie podpowiadać, pan na pewno jest kapitanem."
"Córka opowiadała mi o waszych zdolnościach telepatycznych."
"To nie była telepatia, tylko zdrowy rozsądek. Kto inny miałby mnie witać, jeśli nie kapitan? Może pan wziąć mój bagaż."

- Lwaxana Troi i kapitan Picard, tuż po teleportacji Lwaxany na pokład

"Jakim prawem mówi nam pani, co mamy robić?!"
"Pani ignorancja jest porażająca. Jestem Lwaxana Troi, córka Piątego Rodu, posiadaczka Świętego Kielicha z Rixx, dziedziczka Świętych Pierścieni Betazed. A pani to kto?"

- Victoria Miller i Lwaxana Troi, podczas jednej z licznych sprzeczek

"Macie przerwać te błahe kłótnie, wszyscy! A zwłaszcza ty, mamo!"
"Czy mogliby państwo kontynuować błahe kłótnie? Są niezwykle intrygujące."

- Deanna Troi i Data, podczas przyjęcia przedślubnego

Dodatkowe informacje

Scenariusz i produkcja

• Odcinek kręcono od 27 lipca do 4 sierpnia 1987 roku. Mimo tak wczesnego nagrania, zdecydowano o pokazaniu go jako dopiero jedenastego w kolei.

• W odcinku nie pojawiają się Worf ani Wesley Crusher.

• Rolę mówiącej skrzyni z posagiem odgyrwa Armin Shimerman , czyli Quark z późniejszej serii Star Trek: Stacja kosmiczna.

Fabuła

• W tym odcinku po raz pierwszy pojawia się matka Deanny, Lwaxana Troi, grana przez znaną z oryginalnej serii Star Treka Majel Barrett.

• Jest to jedyny odcinek, w którym kwatera dla gości ma na wyposażeniu ozdobne kotary z koralików/pereł (widoczne w kwaterze Lwaxany).
• Jest to drugi i ostatni odcinek (po “Nagiej teraźniejszości”), w którym Deanna zwraca się do komandora Rikera per “Bill”.
• W odcinku widzimy po raz pierwszy i ostatni salę jadalną na Enterprise. W późniejszych wszelkie przyjęcia odbywać się będą w 10. Dziobowym.
• Jest to jedyny odcinek, w którym Homn przemawia mimo swojego rzekomego statusu niemowy.
• Przy spotkaniu Lwaxany z Deanną można odnieść wrażenie, że kobiety nie widziały się od dłuższego czasu. W poprzednim odcinku jednak doradca miała wolne w celu odwiedzin na rodzinnej planecie. Niespójność ta może wynikać z faktu nakręcenia “Oazy” na długo przed faktycznym wypuszczeniem odcinka.

Obsada

• Patrick Stewart jako kapitan Jean-Luc Picard
• Jonathan Frakes jako komandor William T. Riker
• Brent Spiner jako komandor porucznik Data
• LeVar Burton jako podporucznik Geordi La Forge
• Denise Crosby jako porucznik Natasha Yar
• Gates McFadden jako doktor Beverly Crusher
• Marina Sirtis jako doradca Deanna Troi

Gościnna obsada

• Majel Barrett jako Lwaxana Troi
• Rob Knepper jako Wyatt Miller
• Nan Martin jako Victoria Miller
• Robert Ellenstein jako Steven Miller
• Carel Struycken jako Homn

Poprzedni odcinek: „Hide and Q”

Star Trek: Następne pokolenie sezon 1

Następny odcinek: „The Big Goodbye”